در این مقاله قرار است به اصول و تکنیکهای بازاریابی برگردیم. اگر درباره بازاریابی مطالعه کرده باشید احتمالا میدانید که حدود ۶۰ سال از قدمت آن میگذرد؛ اما حدود یک دهه است که تکنیکهای بازاریابی با تغییراتی کوچک دستخوش تحولات جالبتوجهی شدهاند که دیگر هیچ برندی نمیتواند آن را نادیده بگیرد. حتما میدانید که از اینترنت حرف میزنیم؛ تغییری در جهان اطلاعات که همه چیز را به پیش و پس از خود تقسیم و عرصههای بازاریابی را هم گستردهتر از قبل کرده است. بازاریابی هم از جمله حیطههایی است که پس از همهگیری اینترنت با تغییراتی روبرو شد و تکنیکهایش بسته به نیازهای زمانه تغییر کرد. در این مقاله درباره اصول بازاریابی کلاسیک حرف میزنیم اما تعریف بازاریابی اینترنتی و اصول آن را هم مد نظر داریم. به اصول بازاریابی بین المللی اشاره میکنیم و نیز موضوعی که این روزها کنجکاوی و هیجان همه را برانگیخته است: هوش مصنوعی و استفاده از آن در بازاریابی.
تفاوت بازاریابی و مارکتینگ چیست؟
بازاریابی و مارکتینگ هر دو به یک معنا هستند. بازاریابی لغتی است که در زبان فارسی و معادل مارکتینگ بهکار میرود. استفاده از لغت مارکتینگ این امکان را فراهم میکند که در ترکیب با لغتهای انگلیسی دیگر به راحتی قابل استفاده است اما وقتی از بازاریابی استفاده میکنیم، یافتن معادل فارسی برای واژههایی که با این لغت ترکیب میشوند دشوار و گاهی ناممکن است؛ مثلا بیشتر مرسوم است تا از عبارت دیجیتال مارکتینگ استفاده کنند تا بازاریابی دیجیتال. همچنین بازاریابی در ایران معمولا با نوعی تلاش در گفتگوی مستقیم با خریداران یکی در نظر گرفته میشود که درست نیست. بازاریابی یا مارکتینگ یک دانش گسترده، دانشگاهی و به روز است که فرایندی بسیار جامعتر از فروش مستقیم محصول به مشتری را در برمیگیرد. در بازاریابی میتوان از مهندسان، مدیران و اینفلویسنرهای فضای مجازی استفادههای ارزنده کرد که بسیاری از این افراد در رشته خود متخصص هستند. بازاریابی را نباید نوعی چانهزنی برای فروش مصولات دانست.
دیجیتال مارکتینگ چیست؟
دیجیتال مارکتینگ فرزند خلف بازاریابی کلاسیک و اینترنت و یک اصطلاح کلی برای هر قدمی است که یک شرکت برای ارتباط با مشتریان از طریق فناوری الکترونیک برمیدارد. این بازاریابی نوین، محصولات یا خدمات را از طریق پلتفرمهای آنلاین مانند ایمیل، رسانههای اجتماعی، بازاریابی تلفن همراه، انجمنهای مشتریان آنلاین، وبینارها و سایر محتواهای مبتنی بر ویدئو به مشتریان بالقوه تبلیغ میکند و میفروشد. اگرچه دیجیتال مارکتینگ هم از اصول بازاریابی کلاسیک پیروی می کند اما مسائل و ویژگیهای مختص خود را هم دارد که در اموزش بازاریابی اینترنتی باید مد نظر داشت. این روشهای بازاریابی با روشهای سنتی یک تفاوت بزرگ دارند. در بازاریابی های سنتی تمامی تمرکز روی فروش محصولات است. ارتباط با مشتریان و خدمات پس از فروش اغلب در این اشکال بازاریابی جای مهمی اشغال نمیکند. در صورتی که در بازاریابی های نوین هدف اصلی برقراری ارتباط با مشتریان و اعتماد سازی میان برند و مشتریان است.
اصول بازاریابی اینترنتی چیست؟
آنچه در تعریف بازاریابی اینترنتی مهم است، نقش کلیدی اینترنت در آن به عنوان کانالی است که کسب و کارها می توانند از طریق آن تبلیغات کنند، با مشتریان ارتباط برقرار کنند و فروش داشته باشند. یک استراتژی اینترنتی بینقص میتواند نقش زیادی در بازاریابی و فروش موثر محصولات داشته باشد.
زمانی که به فروش به آنلاین فکر میکنید باید این اصول بازاریابی اینترنتی را مد نظر داشته باشید.
- کلید موفقیت بازاریابی اینترنتی تولید محتوای جدید و خلاقانه است. محتوای خوب آن چیزی است که قرار است مشتری را برای خرید قانع کند.
- مهم است در سبک تبلیغ و تیزر تقلید نکنید و تلاش کنید خاص و یکتا باشید. برند شما مثل هر شخصیت دیگر، زمانی روی اینترنت جلب توجه میکند که منحصر به فرد و متمایز باشد.
- پلتفرمهای پرطرفدار را بشناسید و از آنها استفاده کنید.
- ارتباطات خود با افراد را گسترش دهید. برای این کار میتوانید هم با دیگر فروشندگان و هم مشتریان به شکلی مستقیم ارتباط داشته باشید. اینترنت این فضا را به شما میدهد که ارتباطاتتان را زیاد و مستحکم کنید…
- امکان اینکه مشتریان بتوانند بازخوردی از محصول و شیوه خدمات شما ارایه دهند را فراهم کنید.
دانستن اصول بازاریابی اینترنتی به شما کمک میکند که بیشترین بهرهوری را در کسبوکارتان داشته باشید. پس توصیه میکنیم این نکات را جدی بگیرید.
چگونه اصول بازاریابی بین المللی را بشناسیم؟
به استفاده از اصول بازاریابی در بیش از یه کشور و در خارج از مرزهای ملی بازاریابی بینالمللی گفته میشود. شناخت بازاریابی بینالمللی که شکلی از بازاریابی نوین است، به ما میآموزد که گسترش استراتژی بازاریابی محلی به شناسایی، هدفگیری و تصمیمگیری در سطح بین المللی نیاز دارید. بازاریابی بین المللی، فرآیند چند ملیتی برنامهریزی و اجرای ایده، قیمت گذاری، تبلیغ و توزیع ایدهها، کالاها و خدمات است.
باید توجه داشته باشید که فعالیت هایی که برای انجام بازاریابی خارجی انجام می شود از یک کشور به کشور دیگر متفاوت است و احتیاج به کمپینهای بزرگ و بینالمللی دارد. فراهم کردن یک برنامه بازاریابی بینالمللی برای یک شرکت کوچک یا متوسط ممکن است دشوار باشد، چون این نوع شرکتها به طور کلی فاقد تخصص یا بودجه لازم برای راه اندازی این کمپینها هستند. شرکتهای کوچکتر میتوانند با مشارکت در برنامه بازاریابی یک گروه دیگر یا استخدام کارشناسان بازاریابی مطلع از بازارهای خارجی، تحقیقاتشان را آغاز کنند و رفته رفته با ورود به بازارهای منطقهای عرصه بازاریابی و عرضه محصولات خود را گسترش دهند. پایهایترین کار در شناخت اصول بازاریابی بین المللی و آمادگی برای ورود به یازارهای جهانی، انجام تحقیقات و پژوهشهاست.
پایهای ترین اصول بازاریابی چیست؟
بازاریابی نوین یک دانش و دیسیپلین دانشگاهی است و آموختن همه فوت و فن آن نیاز به تحصیلات دانشگاهی و گذراندن دورههای مختلفی دارد. با اینهمه همه این دانش و جزییات کمی و کیفی روی چندین اصل پایه بنا شده است. برای آنکه بتوانید کسبوکارتان را رشد دهید پیش از هرچیز باید بدانید که اصول بازاریابی چیست و چگونه میتوان آن را رعایت کرد. اصول بازاریابی درواقع پایهترین اصولی هستند که در هر فردی در زمینه بازاریابی نیازمند دانستن آنهاست. نحوه ارتباط با مشتری، فن بیان، شیوه پخش و فروش و شیوه تبلیغات همگی باید طبق اصول بازاریابی و با دقت رعایت شوند تا بازاریابی شما به شکل اثربخشی انجام شود. درواقع تنها با دانستن این اصول و استفاده بهجا از آنهاست که میتوانید نسبت به فروش موثر محصولاتتان مطمئن شوید. پس از تولید محصول باید بهدنبال افراد خبره و حرفهای برای بازاریابی محصولات یا خدماتتان بگردید و انجام اینکار بدون شناخت پایهای ترین نکات بازاریابی میسر نیست.
- نیازهای مشتریان را بشناسید: شناخت نیاز مشتری و جامعه هدف یکی از بنیادیترین اصول بازاریابی است. لازم است، افرادی که برای آنها بازاریابی میکنید را بشناسید. اگر ندانید برای چه کسی بازاریابی میکنید، ممکن است درنهایت محصول را به کسانی خواهید فروخت که آن را نمیخواهند.
- مکان فروش را شناسایی کنید: یکی از مهمترین اصول بازاریابی، شناسایی بهترین مکان برای فروش است. هرچند بسیاری از مردم ترجیح میدهد به صورت آنلاین خرید کنند، اما همیشه افرادی وجود دارند که خرید حضوری را به خرید آنلاین ترجیح میدهند و این سلیقه بسته به مکان و سبک زندگی افراد متغیر است. شناخت روش بازاریابی اینترنتی و اصول آن، در کنار اصول بازاریابی حضوری، مکانهای فروش شما را گسترش میدهد.
- بسته بندی دلربا را فراموش نکنید: درباره تاثیر بسته بندی در بازاریابی و اهمیت آن کسی نیست که نشنیده باشد. هنگامی که نحوه بسته بندی خود را تعیین می کنید، رنگ انتخاب مهمی است. دانستن این جزییات فرهنگی بخشی از اصول بازاریابی است که باید در نظر بگیرید.
- وضعیت بازار را بشناسید: اگر شناخت اولیه شما از وضعیت بازار نادرست باشد، تلاش برای تغییر موقعیت محصول می تواند پرهزینه شود. با این شناخت درست میتوانید به مشتریان اعلام کنید که محصول شما به چه نیاز ضروری پاسخ میدهد و مزایای آن چیست که با انتخاب آن به جای دیگر رقبا تصمیم درستتری میگیرند.
- برای قیمتگذاری استراتژی داشته باشید: توجه به قیمت گذاری، لحاظ کردن هزینهها در کنار قیمتی که رقبا ارائه میدهند یکی دیگر از اصول بازاریابی است. اگر محصول شما منحصربهفرد است میتوانید با آزادی بیشتری و با توجه به جامعه مخاطب قیمتگذاری کنید، اما اگر رقبا محصولات مشابه شما را ارائه میدهند، باید در قیمتگذاری منعطف و استراتژیک عمل کنید.
مدیریت بازاریابی چیست؟
مدیریت بازاریابی نوعی از مدیریت اجتماعی است که طی آن آن افراد و گروهها از طریق تولید و مبادله کالا با همدیگر به نیازهای و خواستههای هم پاسخ میدهند. در مدیریت بازاریابی کارهای مرتبط با توزیع محصول در بازار برنامهریزی میشود. به این منظور ایدهها و برنامهها برای قیمت گذاری محصول، کنترل کالاها و خدمات، اشکال توزیع، روشهای تبلیغات و… ارائه میشود و بعد از تحلیل همه برنامهها، بهترین موارد انتخاب و یک استراتژی بازاریابی مناسب چیده میشود.
مدیریت بازاریابی شامل چهار اصل اساسی است که خود از اصول بازاریابی به شمار میآیند و عبارتند از:
- تجزیه و تحلیل فرصت های بازار
- انتخاب بازارهای هدف
- ترکیب عناصر و اصول بازاریابی
- مدیریت فعالیت های بازار
آشنایی با مدیریت و اصول بازاریابی به شما کمک میکند که با صرف کمترین هزینه ممکن بیشترین سود را از آن خود و بالاترین میزان رضایت را نصیب مشتریان کنید.
هوش مصنوعی در بازاریابی چه تاثیری خواهد گذاشت؟
در بازاریابی هوش مصنوعی به ما امکان میدهد که از فناوریهای آن برای تصمیمگیری خودکار دادهها استفاده کنیم. این تکنیک بازاریابی میتواند با جمعآوری دادهها، تجزیه و تحلیل آنها و سپس مشاهده شیوه مصرف مخاطبان یا تغییر روندهای اقتصادی بر بازاریابی تأثیر بگذارد… ابزارهای بازاریابی هوش مصنوعی از دادهها و نمایههای مشتری استفاده میکنند تا بهترین شکل برقراری ارتباط با مشتری را بیاموزند. سپس با این تکنیک، در زمان مناسب و بدون دخالت اعضای تیم بازاریابی سفارشها را ارائه میدهند و حداکثر کارایی را تضمین میکنند.
پیاده سازی هوش مصنوعی مستلزم تخصص و استعداد است. نه تنها تیمی که آن را پیادهسازی میکند باید هوش مصنوعی را درک کند، بلکه باید پیچیدگیهای ابزار داخلی شما و نحوه پیکربندی ابزارهای هوش مصنوعی را برای گردشهای کاری موجود شما نیز بشناسد. هوش مصنوعی به دادهها و زمان زیادی نیاز دارد تا در ترسیم بینش خود در مورد مشتریان و پیشبینی بازار موفق شود. به علاوه، این داده ها باید دقیق و مرتبط باشند. قبل از اجرای آن، اطمینان حاصل کنید که به آن داده ها دسترسی دارید یا کارشناسانی داشته باشید که می توانند هوش مصنوعی را برای یافتن آن برنامه ریزی کنند. میبینیم که چالشهای هوش مصنوعی خود بهتنهایی نشان میدهد که اموزش بازاریابی تا چه حد حیاتی و حساس است.
آمیخته بازاریابی (p7,p4) چیست و چه مزیتی برای کسب و کارها به ارمغان میآورد؟
در میان اصول بازاریابی چهار اصل وجود دارد که به عنوان PS4 یا آمیخته بازاریابی شناخته می شوند. با ترکیب این چهار ماده به روشهای مختلف، می توانید یک هم افزایی بین هر چهار ماده ایجاد کنید که باعث پذیرش محصول در بین مخاطبان هدف شما می شود. این چهار اصل به هم وابسته هستند و به هم کمک میکنند تا بخشهای مختلف یک برنامه بازاریابی تکمیل و با هم هماهنگ شوند؛ اما این آمیختهها چه هستند و چطور اصول بازاریابی بر مبنای این چهار عنصر ساخته میشود؟
- محصول
اساسیترین بخش در اصول بازاریابی توجه به محصول است. محصول همان خدمات یا کالایی است که شما ارائه می دهید. اگر میخواهید محصول را به شکل سودآوری بفروشید قبل از هرچیز باید تحقیقات کاملی انجام دهید و مشتری خود و آنچه که احتمالاً برای آنها جذاب است را بشناسید. برای مثال شما باید کیفیت محصولتان، میزان ایمن بودن آن و مکان فروش آن را در نظر بگیرید.
- قیمت
برای قیمتگذاری یک محصول نیاز دارید که درباره بازار هدف تحقیقات کاملی انجام دهید؛ مثلا باید بدانید که مشتریان شما برای چه چیزی حاضر به پرداخت پولاند. نکته مهم دیگر اینکه قیمت همان محصول توسط رقبای شما بسیار مهم است و به شما کمک میکند که قبل از تعیین قیمت بتوانید ارزش بازار را تعیین کنید.
- محل فروش
محل فروش هم میتواند یک فروشگاه باشد و هم یک وب سایت آنلاین و یا هر دو. به این فکر کنید که چه چیزی برای مشتریان شما از نظر موقعیت مکانی مناسب است و چگونه مشتریان بالقوه خود را به موقعیت مکانی خود متصل کنید. از آنجایی که افراد بیشتری از اینترنت برای تهیه محصولات و خدمات استفاده می کنند، حضور در عرصه های آنلاین فروش و دانستن اصول بازاریابی اینترنتی می تواند تفاوت بزرگی در موفقیت شما ایجاد کند.
- ترویج و تبلیغ
تبلیغات همان افزایش آگاهی در مورد شرکت، برند، محصولات یا خدمات ارائه شده توسط شما است. شما باید اطلاعاتی در مورد محصولات خود و اهمیت آنها ارائه دهید. این کار شامل برقراری ارتباط با مخاطبان هدف و جذاب نشاند دادن محصول شما برای آنها است. تبلیغ موثر محصول یا خدمات جزو آن دسته از اصول بازارایابی است که هرگز نباید دستکم گرفت.
سخن آخر
بازاریابی برخلاف چیزی که بسیاری تصور میکنند تنها شامل فروش محصولات نمیشود. هرچند در بازاریابی سنتی ارائه دخدمات پس از فروش و ارتباط تنگاتنگ با مشتریان از اهمیت چندانی برخوردار نیست اما در بازاریابی نوین اعتماد مشتری و تضمین اینکه مشتری بار دیگر به سراغ شما میآید مهمترین مساله است. بازاریابی نوین دیگر صرفا به دنبال فروش نیست بلکه هدفش جلب اعتماد مشتریان است. از همینروست که بازاریابی امروزه تبدیل به رشتهای تخصصی شده است که با کمک گرفتن از هوش مصنوعی و تکنیکها و اصول بازاریابی نوین نه تنها به ارتباطی متفاوت با مشتریان دست یافته بلکه به دنبال بازارهای بینالمللی برای ارائه محصولات است. اموزش بازاریابی به هیچوجه امری ساده و پیشپاافتاده نیست. تحلیل مشتری و پیشبینی و شناخت آنها در این تکنیکهای بازاریابی تبدیل به یک اصل اساسی شده است. بازاریابی اینترنتی نیز با فراهم کردن ابزارهای تحلیل رفتار مشتری توانسته است درهای جدیدی به روی دیجیتال مارکتینگ بگشاید و بازاریابی را تبدیل به یک هنر در عرصه کسبوکار کند.